خرداد ماه ۱۳۷۲ – نامه به دکتر رحیمیان – پیشنهاد نام «یادستان دانشگاه تهران»

۷/۳/۱۳۷۲

جناب آقای دکتر رحیمیان رئیس محترم دانشگاه تهران

باتقدیم احترام معروض میدارد. پس از تلاش­ها، اقدام­ها، مقاله‌­ها، حمایت­ها، بالاخص درایت و حمایت و پایمردی جنابعالی، ساختمان نگارستان و محل دانشسرایعالی اسبق و دانشکده علوم اجتماعی سابق در اختیار دانشگاه تهران باقی ماند و امید است که با عنایت و پشتگرمی‌جنابعالی و همکاری دانشکده­ها و موسسه­‌ها و استادان و کارمندان دانشگاه و فارغ‌­التحصیلان سابق آن ساختمان، استفاده‌­ای مطلوب و مناسب از آن بنا، که نخستین میراث آموزش عالی کشور است، بعمل آید.

باتوجه به ماموریتی که از تاریخ ۲۶/۷/۱۳۷۱ برای راه‌­اندازی موزه دانشگاه به این­جانب محول فرموده­‌اید. ـ که خود را درخور آن نمیدانم ـ و کوشش­های امیدوار­کننده­‌ای که در جهت حفظ و مرمت این بنا و فضا صورت گرفته و می­گیرد، شتابی بیشتر و همه جانبه برای ساماندهی لازم دارد.

اینک با مشورت­ها و مطالعه‌­ها و مشاهده فعالیت­هائی که در این زمینه در دانشگاه لوزان صورت گرفته طرح پیوست را (که البته بایستی در عمل تصحیح و تکمیل گردد) تقدیم میدارد. این طرح تنها چارچوب کلی فعالیت­ها و وظیفه‌­ها را دربر دارد. شرح سازمان‌­بندی گسترده فعالیت­ها و بخش­ها و وظیفه‌­ها، به مصداق ضرب­ المثل معروف: «برادریت را ثابت کن، بعد ادعای میراث کن» انشاء­اله در آینده تقدیم میگردد.

اجازه بدهید، نکاتی را درباره نام این موسسه عرضه بدارم: برای این مکان از ابتدای طرح مسأله، کلمه «موزه» عنوان گردید. برای این جانب نیز با عبارت «راه‌­اندازی موزه» ابلاغ صادر فرمودید، ولی به دلائلی چند، نام «موزه» برای این مجموعه، مناسب و گویا نمی­باشد:

۱- با توجه به مفهومی‌که کلمه «موزه»* دارد، در مورد این مجموعه و فعالیت­هائی که در آن انجام خواهد گرفت، این اصطلاح صادق نمی­باشد (به شرح فعالیت­ها مراجعه شود)

۲- با تصوری که از موزه در اذهان وجود دارد، بازدیدکنندگان درپی دیدن اشیاء کهن، و وسائل مختلف هستند، و آنرا با موزه‌هائی چون موزه ایران باستان، موزه مردم­شناسی و یا موزه مقدم (که شامل اشیاء مختلفی است که مرحوم محسن مقدم با سلیقه و ظرافت جمع آوری نموده است) مقایسه می­کنند و طبعاً همان انتظار را دارند، در صورتی به کلی متفاوت است.

۳- از آنجا که در این مکان اسناد و مدارک و ابزار و وسائل آموزشی دانشگاه و سیرتحولی آن عرضه می­گردد، که در واقع با بیانی دیگر باید گفت، یادگارها و یادبود فعالیت­های علمی‌و آموزشی دانشگاه و دانشگاهیان است، بدین وسیله پیشنهاد می‌شود که این مجموعه به نام «یادستان دانشگاه تهران» نامیده شود (این کلمه از یاد به معنی خاطر و خاطره بعلاوه ستان پسوند مکان و به معنی فراوانی در مکان است). از طرفی کلمه یادستان با نگارستان نام سابق این محل هماهنگی دارد. شاید کلمه بهارستان که محل آن فاصله کمی‌از این بنا دارد، نیز باتوجه به نگارستان نامیده شده باشد.

توضیح انکه در انتخاب نام «یادستان دانشگاه تهران» با عده­ای از صاحب­نظران ادبیات فارسی مشورت گردیده است. (اضافه می­نماید که دو نفر از استادان با نام قدیم آن یعنی به صورت «نگارستان دانشگاه تهران» بیشتر موافق بودند) تا چه قبول افتد و چه در نظر آید.                       7 خرداد ۱۳۷۲                 باتقدیم احترامات فائقه                محمود روح‌­الامینی

* کلمه موزه از موز muse آلهه هنر و ادب در اساطیر روم و یونان گرفته شده و از قرن چهارم پیش از میلاد به محلی که آثار هنری و علمی‌عرضه میشد موزیوم museum میگفتند. زبان فارسی تلفظ فرانسوی آنرا به کار برد.